26 jun 2015

De microfoonstandaard: van obstakel tot klimrek

Door Gert Verbeek
Korn

De Britse postpunkband The Pop Group deed afgelopen weekend op het festival Best Kept Secret een speciale sessie voor 3voor12.nl. De energieke vocalist Mark Stewart was tijdens het eerste nummer lekker aan het stoeien met zijn microfoonstandaard. Hij sleurde het mee, duwde het van zich af, stampte het in de zanderige grond en hield het vast als een staf. Hoeveel creatieve mogelijkheden biedt de microfoonstandaard? Design Rocks zet een paar voorbeelden op een rijtje.

De microfoonstandaard is een haantje-de-voorste. Het object neemt meestal een prominentere positie op het podium in dan de vocalist, zeker als gezongen wordt met een instrument in de hand. Popfotografen moeten vaak veel moeite doen om de standaard buiten beeld te houden. Vocalisten vergroten hun bewegingsvrijheid door de microfoon van de standaard af te trekken. Freddie Mercury van Queen deed dat een keer met zoveel kracht dat hij de standaard van het voetstuk aftrok. De toevallig ontstane bodemloze microfoon werd zijn handelsmerk, zoals onder meer te zien in de videoclip bij de single Don’t Stop Me Now.

De microfoonstandaard is een seksueel object. James Brown en Elvis Presley pakten hun microfoon en de standaard vast alsof ze afwisselend teder en woest dansten met hun geliefde. Tina Turner ging een stapje verder en liet er met haar twee vrije handen geen twijfel over bestaan waar zij bij een microfoon en de standaard aan moest denken tijdens de uitvoering van I've Been Loving You Too Long in de documentaire Gimme Shelter (1970). Sommige vocalisten zijn bang voor de seksuele connotaties en durven de standaard daarom nauwelijks aan te raken, zoals de bescheiden boy next door Rick Astley in de videoclip van zijn wereldhit Never Gonna Give You Up.

Tina Turner

De microfoonstandaard nodigt uit tot destructie. Zanger Jello Biafra gaf in 1982 tijdens het optreden van zijn punkband Dead Kennedys in Paradiso de microfoonstandaard aan het publiek zodat hij vrijuit over het podium kon bewegen. Volgens ooggetuigen deed het voorwerp een rondje door de zaal en keerde het uiteindelijk weer netjes terug bij de rechtmatige eigenaar. Veel kon Biafra er niet meer mee doen, want de standaard was op meerdere plaatsen geknakt als een rietje.

De microfoonstandaard is ideaal om woest met de snaren tegenaan de schrapen zoals onder meer Pete Townshend graag deed tijdens de roemruchte optredens van The Who. Daarna sloeg hij zijn gitaar en de rest van het instrumentarium aan gort. Het is frappant dat tijdens de destructie in dit filmpje van My Generation een van de roadies vanaf 3:08 het podium op komt rennen en doet wat je niet zou verwachten. In plaats van zich te bekommeren om de kostbare instrumenten, redt hij alleen Townshends microfoonstandaard.

Ministry

De kale microfoonstandaard wordt door sommige muzikanten aangekleed. De industriële hiphopband Consolidated zette er begin jaren negentig een lessenaar omheen. Zo leek hun geëngageerde rapper op een politicus die journalisten toespreekt tijdens een persconferentie. Al Jourgensen van industriële metalband Ministry maakte een angstaanjagend creatuur van de standaard door er een schedel aan toe te voegen of kronkelende tentakels. Zanger Jonathan Davis van metalband Korn liet zijn standaard door H.R. Giger veranderen in een dun stalen monster. De Zwitserse grafische artiest was vermaard vanwege zijn angstaanjagende wezens. Zijn bekendste ontwerp is het monster in de film Alien.

Paula Abdul

Paula Abdul ontwierp haar eigen dynamische microfoonstandaard met in plaats van een voetplaat een halfronde bol waar ze op kon staan en heen en weer draaien zonder het evenwicht te verliezen. Haar ontwerp is ideaal voor zangeressen bij wie choreografie een belangrijk onderdeel vormt van de performance. Een ander exclusief ontwerp is die voor de Britse zanger Julian Cope en gebruikt in de periode rondom zijn album Saint Julian uit 1987. Zijn standaard is een solide, onbuigzame, strak vormgegeven klimobject. Via een paar treden is de zanger snel boven vanwaar hij al zingend het bovendeel heen en weer kan bewegen en als een rockgod hoog boven het publiek uitkijkt. In het onderstaande filmpje gebruikt hij de opvallende standaard tijdens een optreden in Top Of The Pops.

Weten jullie nog mooie voorbeelden van speciale ontwerpen en ander creatief gebruik van de microfoonstandaard?